About

I. Mục tiêu bài học

1. Kiến thức

• Hiểu rõ hoàn cảnh sáng tác và nội dung chính của truyện ngắn “soạn văn 8 những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê.
• Nắm vững nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật, đặc biệt là tâm lý của các nữ thanh niên xung phong trong hoàn cảnh khốc liệt của chiến tranh.
• Thấy rõ vẻ đẹp của tuổi trẻ, tình yêu Tổ quốc, tinh thần dũng cảm và ý chí kiên cường của các cô gái trẻ.

1. Kỹ năng

• Rèn luyện kỹ năng đọc hiểu văn bản tự sự.
• Nâng cao khả năng phân tích, nhận xét về các nhân vật trong tác phẩm.
• Phát triển khả năng phân tích nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật và cách xây dựng tình huống truyện.

1. Thái độ

• Trân trọng và yêu mến những con người đã cống hiến cho đất nước.
• Cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị của sự hy sinh và cống hiến trong chiến tranh.
• Bồi dưỡng lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm đối với Tổ quốc.

II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh

1. Giáo viên

• Nghiên cứu kỹ tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi”.
• Chuẩn bị các tài liệu về bối cảnh lịch sử, văn hóa và nghệ thuật của thời kỳ chiến tranh chống Mỹ.
• Thiết kế các câu hỏi, hoạt động phù hợp để giúp học sinh hiểu sâu hơn về tác phẩm.

1. Học sinh

• Đọc trước tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi”.
• Chuẩn bị câu trả lời cho các câu hỏi về nội dung truyện, nhân vật và nghệ thuật của tác phẩm.

III. Phương pháp dạy học

• Phương pháp dạy học nêu vấn đề.
• Phương pháp phân tích, thảo luận nhóm.
• Phương pháp dạy học tích hợp giữa văn học và lịch sử.

IV. Tiến trình bài dạy

1. Ổn định lớp

• Kiểm tra sĩ số và sự chuẩn bị của học sinh.

2. Kiểm tra bài cũ

• Hỏi học sinh về hoàn cảnh lịch sử của cuộc kháng chiến chống Mỹ và vai trò của thanh niên xung phong trong cuộc kháng chiến này.

3. Giới thiệu bài mới

• Giới thiệu ngắn gọn về tác giả Lê Minh Khuê và tác phẩm “những ngôi sao xa xôi kịch bản”.

4. Bài mới

Hoạt động 1: Tìm hiểu chung về tác phẩm

1. Tác giả Lê Minh Khuê

• Sinh năm 1949, quê Thanh Hóa, Lê Minh Khuê là một trong những cây bút nữ xuất sắc của văn học Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.
• Bà nổi tiếng với những tác phẩm viết về chiến tranh, về tuổi trẻ dũng cảm và kiên cường.

1. Hoàn cảnh sáng tác

• “Những ngôi sao xa xôi” được sáng tác vào năm 1971, trong thời kỳ cuộc kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra ác liệt.
• Truyện phản ánh cuộc sống gian khổ, nguy hiểm nhưng cũng đầy lạc quan và tình cảm của các nữ thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.

1. Tóm tắt nội dung

• Câu chuyện kể về ba cô gái trẻ: Phương Định, Nho và Thao, làm nhiệm vụ phá bom, đảm bảo an toàn cho con đường Trường Sơn. Trong bối cảnh khốc liệt của chiến tranh, các cô gái vẫn giữ được nét trẻ trung, lãng mạn và tình yêu cuộc sống. Tác phẩm khắc họa rõ nét tâm hồn đẹp và tinh thần dũng cảm của họ.

Hoạt động 2: Phân tích tác phẩm

1. Phân tích tình huống truyện

• Tình huống nguy hiểm: Truyện miêu tả các cô gái phải làm việc trong điều kiện đầy nguy hiểm khi mỗi ngày phải tiếp xúc với bom đạn, cái chết có thể đến bất cứ lúc nào. Mỗi lần phá bom là mỗi lần đối diện với tử thần.
• Tình huống đối lập: Giữa cái nguy hiểm, khốc liệt của chiến tranh, ba cô gái vẫn giữ được nét hồn nhiên, vui vẻ, trẻ trung. Điều này tạo nên sự tương phản giữa vẻ đẹp tâm hồn con người và sự tàn khốc của chiến tranh.

1. Phân tích nhân vật Phương Định

• Tính cách và nội tâm: Phương Định là một cô gái Hà Nội, có ngoại hình xinh đẹp, tính cách trong sáng, hồn nhiên nhưng cũng rất dũng cảm. Cô luôn giữ vững tinh thần lạc quan và có tình cảm gắn bó sâu sắc với đồng đội.
• Nội tâm phong phú: Trong hoàn cảnh căng thẳng của công việc phá bom, Phương Định luôn có những suy nghĩ rất “con gái” như lo lắng về vẻ ngoài của mình, nhớ về gia đình, quê hương. Sự pha trộn giữa tính cách trẻ con và ý chí kiên cường tạo nên một nhân vật gần gũi và chân thực.

1. Phân tích nhân vật Nho

• Vẻ ngoài nhỏ bé: Nho có vẻ ngoài nhỏ nhắn, dễ thương nhưng rất kiên cường. Khi bị thương trong một lần phá bom, cô vẫn giữ được tinh thần lạc quan và không hề than thở.
• Tinh thần dũng cảm: Dù có vóc dáng yếu đuối, Nho vẫn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, thể hiện tinh thần quyết tâm và dũng cảm.

1. Phân tích nhân vật Thao

• Người chị cả: Thao là người lớn tuổi nhất trong nhóm, có vẻ ngoài cứng cỏi nhưng bên trong vẫn mang những nỗi sợ và sự yếu mềm, như sợ máu và sợ cảnh nguy hiểm.
• Tình cảm với đồng đội: Thao luôn chăm sóc, quan tâm đến Phương Định và Nho, thể hiện tình đồng đội gắn bó và sự đoàn kết trong nhóm.

Hoạt động 3: Tổng kết nghệ thuật và nội dung

1. Nghệ thuật

• Nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế.
• Cách xây dựng tình huống truyện hấp dẫn, gợi cảm xúc hồi hộp.
• Ngôn ngữ truyện trong sáng, trẻ trung, gần gũi.

1. Nội dung

• Tác phẩm thể hiện tinh thần dũng cảm của tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.
• Tác phẩm còn nhấn mạnh giá trị của tình đồng đội, tình yêu quê hương đất nước và sự hy sinh thầm lặng của những con người bình thường nhưng vĩ đại.

5. Củng cố, dặn dò

• Củng cố: Yêu cầu học sinh tóm tắt lại nội dung truyện và phân tích ngắn gọn về nhân vật Phương Định.
• Dặn dò: Học sinh chuẩn bị bài mới và tìm hiểu thêm về các tác phẩm văn học thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

V. Hướng dẫn học sinh tự học

• Tìm hiểu thêm về các tác phẩm khác của Lê Minh Khuê viết về đề tài chiến tranh.
• Viết một đoạn văn ngắn nêu cảm nhận của bản thân về nhân vật Phương Định.

Kết luận:

hình ảnh phương định trong những ngôi sao xa xôi không chỉ giúp học sinh hiểu rõ về nội dung, nghệ thuật của tác phẩm, mà còn giúp các em nhận thức được giá trị của sự hy sinh và tinh thần yêu nước của thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kỳ chiến tranh.